Ինչ է արգանդի միոման, որոնք են դրա առաջացման պատճառները, ախտանշաններն ու բուժման եղանակները |Tert.am
- Zohrap Amiryan
- 30 нояб. 2016 г.
- 5 мин. чтения

Արգանդի միոման կամ մկանուռուցքը բավական տարածված հիվանդություն է, որն առավել հաճախ հանդիպում է 30 տարեկանից բարձր կանանց մոտ: Ըստ էության՝ դա բարորակ գոյացություն է, որն օնկոլոգիական հիվանդությունների հետ ոչ մի ընդհանուր բան չունի: Ժամանակին արված ախորոշումն ու ճիշտ բուժումը թույլ կտան ամբողջությամբ ազատվել ուռուցքից և վերականգնել հիվանդի առողջությունը:
Արգանդի միոմայի առաջացման պատճառները
Արգանդի միոման առավել հաճախ առաջանում է արգանդի պատերին կամ դրա խոռոչում: Մասնագետներն առանձնացնում են հիվանդության մի քանի հիմնական տեսակ.
· Սուբսեռոզային միոմա. արգանդի արտաքին պատին առաջացած գոյացություն:
· Սուբմուկոզային միոմա. առաջանում է արգանդի խոռոչում՝ դրա լորձաթաղանթի տակ:
· Ներմկանային միոմա. ուռուցքն առաջանում է օրգանի մկանային պատի մեջ:
· «Ոտքով» ֆիբրոմիոմա. այս տեսակի դեպքում գոյացությունն ունենում է նեղ կամ լայն հիմք, որը ոտք է հիշեցնում:
Գոյություն ունեն ֆիբրոմիոմայի առաջացման մի քանի հիմնական պատճառ.
· Գենետիկ հակվածություն,
· Ադենոմիոզ,
· Հորմոնալ դիսբալանս,
· Էնդոկրին համակարգի վրա ճնշող ազդեցություն ունեցող հաճախակի սթրեսներ,
· Ներարգանդային պարույրի գործածություն,
· Հղիության արհեստական ընդհատումներ,
· Ավելորդ քաշ ու նստակյաց կյանք,
· Սեռական ակտի ժամանակ օրգազմի բացակայություն:
Ֆիբրոմիոմայի առաջացման պատճառ հանդիսացող հորմոնալ դիսբալանսը սովորաբար դրսևորվում է էստրոգենի ավելցուկով ու պրոգեստերոնի պակասով: Մինչ դաշտանային ցիկլի սկսվելն այս հորմոնների մակարդակ դուրս չի գալիս նորմայի սահմաններից, ուստի այս հիվանդությունը գրեթե չի հանդիպում 13-14 տարեկանից երիտասար աղջիկների մոտ:
Միոմայի առաջացման հավանականության վրա ազդում են նաև հղիությունների և հղիության ընդհատումների թիվը, քանի որ դրանք նաև անդրադառնում են կնոջ հորմոնալ ֆոնի վրա և կարող են առաջացնել էստրոգենի և պրոգեստերոնի դիսբալանս: Համարվում է, որ մեկ և ավելի երեխա ունեցած կանանց մոտ բարորակ ուռուցքի առաջացման հավանականությունը զգալիորեն նվազում է:
Սեքսի ժամանակ օրգազմի բացակայությունը նույնպես կարող է դառնալ միոմայի առաջացման պատճառ, ինչը պայամանավորված է սեռական ակտից հետո փոքր կոնքի հատվածում արյան լճացմամբ: Այս նույն խնդրով կարող են պայմանավորված լինել նաև սեքսի ընթացքում առաջացող ցավոտ զգացողությունները:
Կանանց մոտ բարորակ ուռուցքների առաջացման վրա անուղղակիորեն կարող են ազդել նաև շաքարային դիաբետն ու արյան գերճնշումը: Այս հիվանդություններն առաջացնում են նյութափոխանակության խանգարումներ և նպաստում ավելորդ քաշի կուտակմանը: Եթե ճարպային կուտակումները որովայնի հատվածում են ապա ֆիբրոմիոմայի առաջացման վտանգը զգալիորեն մեծանում է:
Միոմայի առաջացման պատճառ կարող են լինել հղիության ընդհատման դեպքերը, վերարտադրողական համակարգի օրգաններ բորբոքումները, ծննդաբերության կամ գինեկոլոգիական միջամտության արդյունքում ստացված վնասվածքները:
Վերջին ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ մեծ քաղաքներում ապրող կանանց մոտ գինեկոլոգիական ուռուցքների առաջացման հավանականությունը շատ ավել բարձր է, քան գյուղական միջավայրում ապրող կանանց մոտ:
Արգանդի միոմայի ախտանշանները
Որպես կանոն ուռուցքի փոքր չափերի դեպքում հիվանդը ոչ մի տհաճ զգացողություն չի ունենում, քանի որ վաղ շրջանում ախտանշաններ չեն լինում: Այս դեպքում խնդիրը կարելի է հայտնաբերել միայն բուժզննման միջոցով:
Սակայն հիվանդության զարգացման հետ մեկտեղ առաջանում են որոշ ախտանշաններ, որոնք նման են էնդոմետրիոզի կամ կանանց սեռական օրգանների օնկոլոգիական հիվանդությունների ախտանշաններին: Հստակ ախտորոշման համար հարկավոր է խորհրդակցել բժշկի հետ և անցնել բուժզննում:
Հիմնական ախտանշանները դրսևորվում են հետևյալ կերպ.
· դաշտանային ցիկլի խանգարմամբ,
· ցիկլի մեջտեղում արնախառն արտադրությամբ,
· առատ միզարձակությամբ ու փորկապությամբ, ինչը տեղի է ունենում, երբ միոման սեղմում է միզապարկն ու աղիները,
· դաշտանից առաջ որովայնի ստորին հատվածի ձգող ցավով,
· երկարատև կամ առատ դաշտանով,
· կայուն անպտղությամբ,
· գոտկատեղի և որովայնի ստորին հատվածի չափերի մեծացմամբ՝ առանց մարմնի քաշի ավելացման:
Եթե ախտանշաններ չկան, սակայն հանգույցներն արդեն առաջացել են, ապա դրանք կարելի է հայտնաբերել հասարակ գինեկոլոգիական հետազոտության միջոցով: Հիվանդի մոտ ուռուցքների հայտնաբերման դեպքում բժիշկն ուղարկում է նրան ուլտրաձայնային հետազոտության, որի միջոցով էլ որոշվում են հանգույցների չափերն ու քանակը:
Բարդ դեպքերում կարող է լինել հավելյալ ախտորոշման անհրաժեշտություն: Այս դեպքում իրականացվում է հիստերոսկոպիա կամ լապարոսկոպիա: Առաջինի դեպքում բժիշկը հատուկ օպտիկական սաքի միջոցով հետազոտում է հեշտոցն ու արգանդի վզիկը, իսկ երկրորդի դեպքում հետազոտվում է արգանդի խոռոչը հատուկ արված անցքերի միջոցով:
Արգանդի միոմայի բուժումը
Հանգույցների հեռացման միջոցի ընտրությունը կախված է ուռուցքի չափերից, դրա տեսակից, աճի արագությունից և նորագոյացությունների քանակից: Կախված ստուգման արդյունքներից՝ կարող է նաշանակվել ինչպես դեղորայքային բուժում, այնպես էլ վիրահատական միջամտություն: Սակայն դեղորայքային բուժում կարելի է նշանակել, եթե արգանդի միոման փոքր է, ախտանշաններ չկան կամ թույլ են արտահայտված, իսկ հիվանդը գրեթե դաշտանադադարի տարիքի է:
Պահպանողական բուժումն իրականացվում է որոշակի խմբի պատկանող հորմոնալ դեղամիջոցների ընդունման միջոցով.
· Կամակցված օրալ հակաբողմնավորիչներ, որոնք պարունակում են դեզոգեստրել ու էթինիլէստրադիոլ: Այս դեղամիջոցներն օգնում են ճնշել ու մեղմացնել առաջին ախտանշանները, սակայն ոչ միշտ են նպաստում ուռուցքի փոքրացմանը, ուստի օգտագործվում են միայն, եթե հանգույցների չափերը չեն գերազանցում 1,5սմ-ը:
· Հեստագեններ. այս դեղամիջոցների հարցում բժիշկների կարծիքները տարբեր են: Բանը նրանում է, որ փոքր ուռուցքի դեպքում այս դեղամիջոցները կարող են կանխել դրա հետագա զարգացում, փոքրացնել և նույնիսկ ամբողջությամբ ազատել դրանից, սակայն ավելի մեծ ուռուցքի դեպքում այդ դեղամիջոցները կարող են նպաստել դրա աճին և վտանգել հիվանդի առողջությունը: Սա է պատճառը, որ հեստագենների ընդունումից առաջ հարկավոր է հանձնել բոլոր անհրաժեշտ անալիզները՝ բարդություններից խուսափելու համար:
· Կենտրոնացված ուլտրաձայնային ճառագայթում. սա արգանդի միոմայի բուժման ամենաժամանակակից մեթոդն է, որի ժամանակ օգտագործվում է ուլտրաձայնային ճառագայթում: Անհրաժեշտ հատվածի վրա ազդելու համար՝ բժիշկն օգտագործում է մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի սարքը, ինչը նաև թույլ է տալիս հետևել այդ ընթացքին և գնահատել ուռուցքի քայքայման աստիճանը:
Կենտրոնացված ուլտրաձայնային ճառագայթման առանձնահատկություններն ուառավելությունները
· Կանանց վերարտադրողական գործառույթի ամբողջությամբ պահպանվում են,
· պորցեդուրայի ընթացքում չի օգտագործվում ընդհանուր անզգայացում,
· այս պրոցեդուրան արդյունավետ է մեծ հանգույցների և մանր օջախների բուժման համար,
· այս ճառագայթը թույլ է տալիս 2-3 անգամ փոքրացնել մեծ հանգույցները,
· պորցեդուրայից հետո հիվանդի մոտ չեն առաջանում ցավոտ զգացողություններ ու այլ կողմնակի բարդություններ,
· հիվանդությունը երբեք չի կրկնվում,
· պրոցեդուրան իրականացվում է ամբուլատոր պայմաններում,
· ոչ մի տհաճ ախտանշան չի առաջանում,
· օրգանիզմի վերականգնումը բավական արագ է ընթանում:
Այս մեթոդով իրականացվող բուժումն ամենաապահովն է հիվանդի համար, քանի որ այն չի ենթադրում վիրահատական միջամտություն, բուժման ընթացքում արգանդը չի վնասվում, ինչը թույլ է տալիս խուսափել անպտղությունից և վիժումներից:
Ոչ վիրահատական բուժումն իրենից ներկայացնում է մի համալիր թերապիա, որը ներառում է հորմոնալ դեղորայքի ընդունումն ու ֆիզիոթերապևտիկ պրոցեդուրաները: Բուժման կուրսը նաև կարող է ներառել հոմեոպաթիկ դեղորայքի ընդունում, ֆիտոթերապիա, իմունամոդուլատոր դեղամիջոցների ընդունում և դիետիկ սննդակարգ:
Արգանդի միոմայի վիրահատական հեռացում (միոմէկտոմիա)
Արգանդի միոմայի չափազանց մեծ չափերի դեպքում ոչ վիրահատական բուժումն անօգուտ կլինի, ուստի հարկավոր է վիրահատական միջամտություն: Վիրահատությունը կարելի է իրականացնել միայն, եթե.
· Ուռուցքը բավական մեծ է (12 շաբաթականից ավել) և ճնշում է գործադրում մոտակա օրգանների վրա,
· Գոյացությունները նպաստում են արգանդից առատ արյունահոսությունների առաջացմանը,
· Նկատվում է ֆիբրոմիոմայի աճի արագացում (4 շաբաթ մեկ տարուց էլ քիչ ժամանակահատվածում),
· Նկատվում են ուռուցքի նեկրոտիկ փոփխություններ,
· Սուբսեռոզային հանգույցի «ոտքը» ոլորվում է,
· Առաջանում է միոմա լորձաթաղանթի տակ (այս դեպքում իրականացվում է շտապ լապարոսկոպիա),
· Միոմայի հանգույցների հետ մեկտեղ կա նաև ադենոմիոզ:
Ելնելով միոմայի չափից, տեսակից ու տեղակայման հատվածից՝ գինեկոլոգը ընտրում է վիրահատության տեսակը: Այդ տեսակները երեքն են.
· Լապարոսկոպիա. հանգույցները հեռացվում են որովայնի հատվածում արված փոքրիկ անցքերի միջոցով:
· Հիստերոսկոպիա. հեշտոցի միջոցով արգանդի խոռոչ է մտցվում տեսախցիկով հատուկ սարք, որի միջոցով հստակ որոշվում է հանգույցի տեղն ու հեռացվում այն:
· Որովայնային վիրահատություն. այս պրոցեդուրան կիրառվում է շատ հազվադեպ և իրականացվում է որովայնի ստորին հատվածում արված կտրվածքի միջոցով:
Հանգույցների հեռացման համար առավել հաճախ կիրառվում են լապարոսկոպիկ ու հիստերոսկոպիկ մեթոդները, քանի որ դրանք ունեն մի շարք առավելություններ (արագ վերականգնում, վերարտադրողական գործառույթի պահպանում և հետքերի բացակայություն):
Առավել ծանր դեպքերում, երբ չի հաջողվում ճնշել ուռուցքի աճը հորմոնաթերապիայի միջոցով, իսկ վիրահատություններն այդքան էլ արդյունավետ չեն լինի, նշանակվում է հիստերէկտոմիա՝ արգանդի ամբողջական հեռացում:
Կարելի է արդյոք բուժել արգանդի միոման ժողովրդական միջոցներով
Ժողովրդական բժշկության մեջ կան արգանդի միոմայի բուժման տարբեր եղանակներ, սակայն պետք չէ անվերապահորեն վստահել նման բուժմանը: Պետք չէ անցկացնել կասկածելի բուժիչ պրոցեդուրաներ՝ առանց բուժող բժշկի հետ խորհրդակցելու:
Ոչ մի դեպքում չի կարելի իրականացնել կասկածելի պրոցեդուրաներ և փորձել բուժվել թուրմերի և ներարկումների միջոցով: Նման բուժումը կարող է նպաստել ուռուցքի աճի արագացմանը կամ հանգեցնել դրանում նեկրոտիկ փոփոխությունների առաջացմանը:
Հարկավոր է հասկանալ, որ այս հիվանդությունը կարելի է բուժել միայն բժշկի հսկողության տակ, քանի որ ինքնաբուժությունը կարող է էլ ավելի վատացնել հիվանդի վիճակը:
Արգանդի միոմայի հնարավոր հետևանքները
Բժիշկների հիմնական մտավախություններից մեկն այն է, որ ֆիբրոմիոման կարող է բարորակից վերածվել չարորակի՝ չնայած, որ նման փոփոխության հավանականությունն այդքան էլ մեծ չէ: Այնուամենայնիվ՝ հարկավոր է մշտապես հետևել հիվանդության զարգացմանն ու միոմայի վիճակին:
Այս հիվանդության ևս մի տհաճ հետևանք է անեմիան՝ սակավարյունությունը, որը կարող է զարգանալ առատ դաշտանային արյունահոսությունների ֆոնի վրա:
Հիվանդության ուշ ախտորոշումն ու ուռուցքի մեծ չափերը կարող են դառնալ արգանդի հեռացման պատճառ: Նման լուրջ վիրահատական միջամտությունից հետո կինը ծանր սթրես է տանում, և նրա հոգեվիճակը կարող է խիստ վատանալ:
Միոմայի հետևանքները կարող են բացասաբար ազդել ինչպես կնոջ կյանքի որակի, այնպես էլ նրա առողջության վրա, ուստի ժամանակին իրականացված ախտորոշումն ու համալիր բուժումն անչափ կարևոր են:
Հիվանդության առաջին ախտանշանները կարող են դեռ երկար ի հայտ չգալ, և հենց սա է պատճառը, որ արգանդի միոմայի կանխարգելման լավագույն միջոցը պարբերաբար գինեկոլոգիական ստուգում անցնելն է և առողջության մասին ինչպես հարկն է հոգ տանելը:
Նյութը ' Tert.am Medicine-ի
Comments